کرسی آزاد اندیشی صنعتی شدن:پیشرفت یا قهقرا

18 04 2017
کد خبر : 4197387
تعداد بازدید : 140

کرسی آزاد اندیشی صنعتی شدن:پیشرفت یا قهقرا، روز سه شنبه مورخ 29 فروردین ماه 96 در دانشکده ادبیات و علوم انسانی برگزار گردید. در ابتدا، دکتر علی یعقوبی عضو هیأت علمی گروه علوم اجتماعی دانشگاه و داور این کرسی، مقدمه ای در خصوص صنعتی شدن بیان کرد. آنگاه میثم علیزاده بعنوان موافق، مصادیق مختلفی از جمله بهبود زندگی، طول عمر بشر و ... را بعنوان شاخص های پیشرفت بیان کرد و در ادامه نیز فرزاد قرایی به مصادیق دیگر مدونیزاسیون  اشاره کرد . سپس لیلا احمدی و الهه کمانی به عنوان مخالف، شاخص های ذکر شده میثم علیزاده ( موافق) را کمّی دانست و اشاره داشت این شاخص ها از کیفیت برخوردار نیستند. میزان خودکش ها و اضطراب ها، حاکی از عدم رضایت انسان از زندگی جدید است. در انتها، این بحث با پرسش و پاسخ حاضران و نقطه نظرات داور مناظره پایان یافت.

مشروح برنامه: در ابتدا میثم علی زاده  به صنعتی شدن و پیشرفت و زمینه های به وجود امدن انقلاب صنعتی پرداخت و گفت:  موضوع امروز فرآیند تاریخی است که منجر به جمع شدن ما در این مکان به خصوص شده است.گوشی های موبایل، اینترنت،ماشین لباس شویی و بسیاری از وسایل الکترونیکی که تقریبا تمام مردم امروزه از آن استفاده میکنند و زندگی روزمره ما بدون آنها ممکن نیست.همگی این فرآیند را به عنوان انقلاب صنعتی می شناسیم و تا به امروز ضاهد سه موج از آن بوده ایم. انقلاب صنعتی از نیمه دوم قرن هجدهم آغاز شد و یکی از انقلابی ترین حرکات بشر در طول تاریخ است.انقلاب های دیگر به طور معمول به همراه خود مرز ها و دولت ها را می آوردند،اما انقلاب صنعتی چه دستاوردی برای بشر به همراه داشته است؟ هر فرآیندی در طول تاریخ تغییراتی به همراه اورده است اما به عقیده من هیچ حرکتی در تاریخ بشر عمق و گستره ی تاثیرات انقلاب صنعتی را نداشته است.بشر در گذشته های بسیار دور بشر در جایی که غذای خودرا تهیه میکرد زندگی میکرد و امید به زندگی 25 تا 35 سال بود معمولا کسی که پیر می شد از خطرات بسیاری عبور کرده بود و رسما قهرمان بود آموزش یکی از امتیازات قدرتمندان و ثروتمندان بود.سلاح های بشر بسیار ابتدایی بود.برای هزاران سال بشر حتی یک وسیله ابتدایی خارج از اجتماع خودش را ندیده بود و نه مالکش بود.انقلاب صنعتی امکاناتی را برای بشر فراهم کرد که تقریبا بسیاری مشکلات بالا را حل نمود. وی سپس به تعریف انقلاب صنعتی پرداخت و گفت: جایگزینی نیروی حیوان و انسان به واسطه ماشین و استفاده از منابع دیگر انرژی غیر انسان و حیوان و هم چنین تولید انبود محصولات انقلاب صنعتی گفته می شود. انقلاب صنعتی در انگلیس به علت وجود منابع غنی زغال سنگ در سطح زمین شروع شد  و کارخانه های تولید پارچه توسط ماشین بخار روزه به روز گشترش پیدا کرد.یکی دیگر دلایل شروع انقلاب صنعتی از انگلیس جمعیت کم اروپا و کمبود نیروی کار بود که خود باعث گران بودن نیروی کار می شد و صاحبان صنایع به دنبال جایگزین کردن منابع انسانی بودند. دلایلی از این دست نطفه پیدایش انقلاب صنعتی در اروپا هستند.البته علت های دیگری می توان برای انقلاب صنعتی بر شمرد از جمله حق مالکیت که به افراد انگیزه می داد و دفاع از روحیه نوآوری در اروپا. امروز بدون صنعتی شدن عملا زندگی بشر قابل ادامه نیست و انسان نمی تواند به دوره پسا صنعتی باز گردد. بدون استفاده از دستاورد های صنعتی عملا بشر قادر به پاسخگویی به جمعیت 7 میلیادردی نیست و محصولات مورد نیاز بشر بدون تولید انبود توسط ماشین ها امکان پذیر نیست. عملا دسترسی به دارو و مواد غذایی در سطح انبوه و بالا رفتن شاخص های سلامت همگی به به انقلاب صنعتی مربوط است. و ما امروزه بدون دستاورد های آن قادر به ادامه زندگی خود نیستیم. سپس خانم لیلا احمدی از دانشجویان علوم اجتماعی به مخالفت ایده پیشرفت پرداخت و افزود: در سیر خطی  و رو به جلوی زمان توسعه یا مدرنیته امری اجتناب نا پذیر است.توسعه در ذات خود مخرب و یا منفی نیست،توسعه امری مثبت و ابزاری برای رسیدن به آسایش و آرامش است. زمانی توسعه شکل منفی و نا کارآمد به خود می گیرد که از شکل اصیل خود فاصله گرفته و به صورت ابزاری برای کنترل در می آید، چه برای کنترل طبقه کارگر به دست طبقه سرمایه دار و چه به دست جوامع توسعه یافته(برتر)همانند آمریکای شمالی و اروپا برای کنترل جوامع آسیایی و آفریقایی .توسعه به عنوان مفهومی اروپا مدار که صرفا برای این جوامع و آمریکا تعریف شده و مناسب است به شکل اهرمی برای بهره کشی از جوامعی با نیروی انسانی و منابع فراوان درآمده است. همانطور که از آمار ها بر می آید، تنها 20%مردم دنیا 80%انرژی و مواد خام جهان را مصرف می کنند .این چیزی است که از آن به عنوان اشکال جدید توسعه یاد می شود. این مسئله قابل تاملی است  که باید برای طرفداران توسعه در کشورهای به اصطلاح در حال توسعه حل و فصل شود، مفهوم توسعه باید برای هر ملت با توجه به منابع و موقعیت اجتماعی و سیاسی و صد البته فرهنگ منطقه باز تعریف شود. وی گفت: از موضوعات دیگری که سبب باز نگری و تجدید نظر در باب مسئله مدرنیت می شود، صنعت فرهنگ و یا همان فرهنگ توده است  .مدرنیته سبب ایجاد فرهنگ یکدست و یکپارچه در دنیا می شود ،فرهنگی که بین همه مردم دنیا یکسان است. این عمل در عین اینکه فوایدی دارد نتایج فاجعه باری به همراه دارد .از بین بردن فرهنگ های خاص هر منطقه و فرهنگ زیست بوم های متفاوت .صنعت فرهنگ همانطور که از نامش بر می آید صنعتی با یک کارخانه است که انسان های شبیه سازی شده و همسان را تولید می کند ،که طرز تفکر و سبک زندگی های مشترکی دارند. این عدم تنوع لذت ناشی از سنت های فرهنگی و باستانی را از بین برده است .فرهنگ های محلی و بومی تراشیده و ساییده شده اند تا به شکل فرهنگ جهانی درآیند ..فرهنگ جدید جهانی نحوه ی اندیشیدن انسان نسبت به خود و نسبت به دیگران را تغییر داده است،شکل ارتباطات متقابل بین فردی و بین اعضای خانواده را دگرگون کرده است. این فرد گرایی که حاصل مدرنیته و فرهنگ جدید است به جای به ارمغان آوردن آرامش، انسان را در سراب پوچی و نیهیلیسم فرو برده است. عاملی دیگری که در به پوچی رسیدن انسان های معاصر موثراست چیزی است که وبر از آن تحت عنوان افسون زدایی یاد می کند.کمرنگ شدن دین در جوامع مدرن که از پیامد های مدرنیته است امید انسان به هدفمند بودن جهان آفرینش و اعتقاد به وجودی برتر که به انسان عشق می ورزد وهدایت گر اوست را از بین برده است.این بی اعتقادی و بی هدفی و این نگاه که انتهای زندگی چیزی جز مرگ و نابودی محض نیست،انسان را به وادی پوچی می کشاند که این را می توان از مهم ترین اثرات منفی مدرنیته بر روح و اندیشه ی انسان معاصر دانست. احمدی در ادامه اشاره کرد: مدرنیته که به دنبال آزاد ساختن انسان از بند سنت ها بود با ایجاد بند ها و زنجیر های جدید اسارتی از نوع مدرن را برای انسان ها به همراه آورد.زنجیرهایی همانند زمان،پول،خودخواهی و نهیلیسم. مدرنیته با وعده ی اصلاح دنیا و به آرامش و آسایش رساندن انسان پای به عرصه نهاده بود اما اکنون با شکست خوردن در بیشتر وعده هایش بار دیگر انسان را به پیش از مدرنیته سوق می دهد. در انتها دکتر یعقوبی به جنبه های مثبت و منفی مدرنیته و صنعتی شدن پرداخت و تاکید کرد. همانطوری که گیدنز اشاره کرده. مدرنیته بمثابه یک ساختار هم الزاماتی دارد و هم فرصت آفرین هست. مدرنیته یک حرکت خطی نیست بلکه با پیوستها و گسست ها همراه هست. سپس حاضران در جلسه به دیدگاه های خود را در خصوص موافق یا منتقد صنعتی شدن پرداختند.  

دسته بندی :
خبرها
مناظره