چهارمین نشست وبیناری فراغت به مثابۀ گفتگو در روز چهارشنبه 26/ 6 / 1399 از ساعت یازده صبح به همت معاونت فرهنگی دانشگاه گیلان، با پشتیبانی دفتر سیاستگذاری فرهنگی وزارت عتف و دفتر دانشگاهی انجمن جامعه شناسی ایران در دانشگاه گیلان با حضور مدیران و کارشناسان فرهنگی دانشگاههای سراسر کشور برگزار شد. نخست دکتر حمید اراضی استاد تمام گروه فیزیولوژی ورزشی دانشگاه گیلان طی سخنانی با موضوع «برنامه ها و فعالیت های ورزشی خانگی در دوران همه گیری کووید 19 » پرداخت و گفت: در شرایط دشوار کنونی که امکان فعالیتهای ورزشی در محیطها و اماکن ورزشی خارج از منزل محدود شده است و بسیاری از افراد دغدغه و بیم ابتلا به بیماری واگیردار کووید-19 را دارند، اجرای برنامه های فعالیت بدنی در منزل گزینه مناسبی به نظر میرسد. همه افراد، با حداقل نیاز به امکانات و تجهیزات ورزشی و با استفاده از حرکات ساده در فضای اندک، ضمن حفظ و ارتقاء تندرستی خود میتوانند احتمال بروز بیماری های مزمن را کاهش داده و مقاومت سیستم ایمنی بدن خود را در مقابل عوامل عفونی بالا ببرند.
وی در ادامه گفت: تمرینات مقاومتی در منزل میتواند بدون نیاز به ابزار و دستگاههای وزنه انجام شود. اینگونه تمرینات در منزل معمولا با استفاده از وزن بدن انجام میشوند. نکته اساسی در این تمرینات، ایجاد مقاومت با استفاده از وزن بدن در مقابل گروههای عضلانی مختلف است. نظر به اینکه توسعه آمادگی عضلانی از جمله تقویت (و یا حفظ) توده عضلانی، قدرت و استقامت اهداف اصلی تمرینات مقاومتی است، توصیه میشود که حرکات حداقل دو جلسه در هفته با تاکید بر گروههای عضلانی بزرگ و چندمفصلی (مانند عضلات ران، پشت و سینه) به مدت 20 تا 30 دقیقه در هر جلسه و با شدت متوسط در 2 تا 3 نوبت 10 تا 15 تکراری انجام شوند. برای مثال، انجام تمرینات نشستن و برخاستن (چمباتمه)، شنای روی زمین (قابل اجرا در زوایای مختلف)، حرکات دراز ونشست، کرانچ، پلانک (حرکات استقامتی با نگهداشتن انقباض بر روی شکم و تقویت عضلات بزرگ میانتنه، بالاتنه و پایینتنه). در صورت وجود باندهای مقاومتی (کشهای الاستیک)، توپهای طبی و دمبلها و کتلبل (وزنه های کتری شکل) میتوان به تنوع حرکات افزود و عضلات اسکلتی را در زوایای بیشتری تقویت کرد.
دومین سخنران نشست دکتر محمدمهدی رحمتی دانشیار جامعه شناسی دانشگاه گیلان بود. او در سخنانی تحت عنوان «دانشگاه، اوقات فراغت و ورزش» گفت: بحث من به اوقات فراغت، ورزش و دانشگاه است و ناظر به دوران غیرکرونایی و استقرار شرایط عادی در جامعه و دانشگاه است. اوقات فراغت به عنوان زمان اضافه و باقی مانده پس از انجام وظایف مسئولیتهای روزمره در نظر گرفته میشود، که افراد در این زمان با اراده و اختیار، و با اهدافی مانند سرگرمی، تفریح، تجدید قوا و بازتوانی، ملال زدایی از یکنواختی زندگی روزمره، و در نهایت پرورش و شکوفایی شخصیت فردی و اجتماعی به انجام فعالیت هایی می پردازند. از یک منظر، بحث اوقات فراغت موضوعی مربوط به دوران صنعتی شدن و پس از آن است، که در فرایند تحولات مربوط به آن، افزون بر تراکم و انباشت سرمایه و ثروت، زمان آزاد نیز افزایش پیدا کرد، و فعالیتهای فراغتی گسترش یافت. شکل گیری و ظهور فعالیت های جدید ورزشی، که به تدریج در چارچوب قواعد اداری و سازمانی جای گرفت، و ارزشهای آن معطوف به موفقیتهای فردی شد، از جمله بارزترین جلوه های تحول در اوقات فراغت در دو قرن اخیر به شمار میآید. در برنامهریزی اجتماعی و فرهنگی، ورزش و اوقات فراغت از حیث تندرستی و سلامت جسمانی و روحی جامعه، پیشگیری از آسیبها و کجروی های اجتماعی، و توجه به مبانی تربیتی و پرورشی آحاد جامعه، به ویژه نوجوانان و جوانان، از اهمیت بسیار برخوردار است.
دکتر رحمتی در ادامه افزود: دانشگاه همواره کانون دانش اندوزی و دانش ورزی به حساب می آید، و دانشجویان، به عنوان کارگزاران فراگیری دانش های ضروری جامعه، از اعضای مهم و موثر این کانون به شمار می آیند. با توجه به وجود یکنواختیها، فشارها و سختیهای جسمی و روحی، ایجاد نشاط و شادابی، و توانمندسازی روحی و جسمی دانشجویان از مقوله های ضروری به نظر میآید. دوران تحصیل دانشگاهی فرصت با ارزشی است، که افزون بر پر کردن اوقات فراغت، میتواند تا اندازهای کاستیها و تبعیض های دورههای قبل را نیز جبران کند. پژوهش های علمی انجام شده نشان میدهند که خوابگاهها نقش مهمی در رشد دانشجویان دارند. در حال حاضر، پرداختن به فعالیتهای موسوم به فوق برنامه، از جمله فعالیتهای ورزشی، در محیطهای خوابگاهی- سکونتگاهی دانشگاه های معتبر دنیا به شدت مورد توجه قرار گرفته است. با این ملاحظه که توجه به ورزش در دانشگاه، یکی از روشهای ارزنده گذراندن اوقات فراغت است، و این که افزون بر کمّیت، ضروت دارد با نگاهی فرهنگی به کیفیّت این مقوله توجه شود، پیشنهاد کاربردی زیر ارائه میشود.
او در خاتمه اشاره کرد: با توجه به مقوله ی تنوع فرهنگی و حضور دانشجویان متعلق به قومیت های مختلف کشور در خوابگاههای دانشجویی، ضرورت اقدام به ساماندهی برگزاری فعالیتهای ورزشی در مراسم و آیین های گوناگون، حول بازیهای بومی و محلی مناطق و نواحی ایران وجود دارد. مدیریت و ساماندهی این فعالیتها حول این ملاحظاتی پیشنهاد میشود.
در نظر گرفتن تنوع فرهنگی قومیتها، با هدف همگرایی فرهنگی، - و نه همسانی فرهنگی؛
در نظر گرفتن بازیهای بومی و محلی که در معرض فراموشی قرار دارند؛
توجه به مولفهی خلاقیت و نوآوری، و بالندگی و بلوغ اجتماعی و فرهنگی؛
همکاری با شهرداری ها و شوراهای شهر در جهت گسترش برگزاری جشنواره های ورزشی بومی و محلی به محیط های شهری.
نشست بعدی روز یکشنبه 30/ 6/ 1399 ساعت 11 با حضور دکتر حسن بلند و دکتر وحید شالچی
دومین سخنران نشست دکتر محمدمهدی رحمتی دانشیار جامعه شناسی دانشگاه گیلان بود. او در سخنانی تحت عنوان «دانشگاه، اوقات فراغت و ورزش» گفت: بحث من به اوقات فراغت، ورزش و دانشگاه است و ناظر به دوران غیرکرونایی و استقرار شرایط عادی در جامعه و دانشگاه است. اوقات فراغت به عنوان زمان اضافه و باقی مانده پس از انجام وظایف مسئولیتهای روزمره در نظر گرفته میشود، که افراد در این زمان با اراده و اختیار، و با اهدافی مانند سرگرمی، تفریح، تجدید قوا و بازتوانی، ملال زدایی از یکنواختی زندگی روزمره، و در نهایت پرورش و شکوفایی شخصیت فردی و اجتماعی به انجام فعالیت هایی می پردازند. از یک منظر، بحث اوقات فراغت موضوعی مربوط به دوران صنعتی شدن و پس از آن است، که در فرایند تحولات مربوط به آن، افزون بر تراکم و انباشت سرمایه و ثروت، زمان آزاد نیز افزایش پیدا کرد، و فعالیتهای فراغتی گسترش یافت. شکل گیری و ظهور فعالیت های جدید ورزشی، که به تدریج در چارچوب قواعد اداری و سازمانی جای گرفت، و ارزشهای آن معطوف به موفقیتهای فردی شد، از جمله بارزترین جلوه های تحول در اوقات فراغت در دو قرن اخیر به شمار میآید. در برنامهریزی اجتماعی و فرهنگی، ورزش و اوقات فراغت از حیث تندرستی و سلامت جسمانی و روحی جامعه، پیشگیری از آسیبها و کجروی های اجتماعی، و توجه به مبانی تربیتی و پرورشی آحاد جامعه، به ویژه نوجوانان و جوانان، از اهمیت بسیار برخوردار است.
دکتر رحمتی در ادامه افزود: دانشگاه همواره کانون دانش اندوزی و دانش ورزی به حساب می آید، و دانشجویان، به عنوان کارگزاران فراگیری دانش های ضروری جامعه، از اعضای مهم و موثر این کانون به شمار می آیند. با توجه به وجود یکنواختیها، فشارها و سختیهای جسمی و روحی، ایجاد نشاط و شادابی، و توانمندسازی روحی و جسمی دانشجویان از مقوله های ضروری به نظر میآید. دوران تحصیل دانشگاهی فرصت با ارزشی است، که افزون بر پر کردن اوقات فراغت، میتواند تا اندازهای کاستیها و تبعیض های دورههای قبل را نیز جبران کند. پژوهش های علمی انجام شده نشان میدهند که خوابگاهها نقش مهمی در رشد دانشجویان دارند. در حال حاضر، پرداختن به فعالیتهای موسوم به فوق برنامه، از جمله فعالیتهای ورزشی، در محیطهای خوابگاهی- سکونتگاهی دانشگاه های معتبر دنیا به شدت مورد توجه قرار گرفته است. با این ملاحظه که توجه به ورزش در دانشگاه، یکی از روشهای ارزنده گذراندن اوقات فراغت است، و این که افزون بر کمّیت، ضروت دارد با نگاهی فرهنگی به کیفیّت این مقوله توجه شود، پیشنهاد کاربردی زیر ارائه میشود.
او در خاتمه اشاره کرد: با توجه به مقوله ی تنوع فرهنگی و حضور دانشجویان متعلق به قومیت های مختلف کشور در خوابگاههای دانشجویی، ضرورت اقدام به ساماندهی برگزاری فعالیتهای ورزشی در مراسم و آیین های گوناگون، حول بازیهای بومی و محلی مناطق و نواحی ایران وجود دارد. مدیریت و ساماندهی این فعالیتها حول این ملاحظاتی پیشنهاد میشود.
در نظر گرفتن تنوع فرهنگی قومیتها، با هدف همگرایی فرهنگی، - و نه همسانی فرهنگی؛
در نظر گرفتن بازیهای بومی و محلی که در معرض فراموشی قرار دارند؛
توجه به مولفهی خلاقیت و نوآوری، و بالندگی و بلوغ اجتماعی و فرهنگی؛
همکاری با شهرداری ها و شوراهای شهر در جهت گسترش برگزاری جشنواره های ورزشی بومی و محلی به محیط های شهری.
نشست بعدی روز یکشنبه 30/ 6/ 1399 ساعت 11 با حضور دکتر حسن بلند و دکتر وحید شالچی
